ΚΑΡΑΓΙΛΑΝΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ Α.Ε.

Γενικά περί προγραμματικών συμβάσεων

06-05-2015

Έννοια και σκοποί
Έννοια και σκοποί των προγραμματικών συμβάσεων

Οι προγραμματικές συμβάσεις ανήκουν στη κατηγορία των ομοιογενών συμβάσεων, δηλαδή αυτών που συνάπτονται μεταξύ φορέων της διοίκησης. Προβλέπονται από το άρθρο 100 του Ν.3852/10   και του άρθρου 225 του Ν.3463/06.
Ειδικοί όροι προσδιορίζουν τις προϋποθέσεις, το περιεχόμενο των συμβάσεων, τις διαδικασίες σύναψης, την εκτέλεση και τη πληρωμή τους. Οι προγραμματικές συμβάσεις θέτουν το γενικό πλαίσιο για την άσκηση της συγκεκριμένης κάθε φορά δραστηριότητας δια μέσου των φορέων της τοπικής αυτοδιοίκησης. Σκοπό έχουν να διευκολύνουν τη μελέτη και εκτέλεση έργων, καθώς και την παροχή υπηρεσιών σε τοπικό επίπεδο, και να παρακαμφθούν τυχόν γραφειοκρατικές αγκυλώσεις, ελλείψεις προσωπικού, αλληλοεπικαλύψεις αρμοδιοτήτων και άλλοι ανασταλτικοί παράγοντες, οι οποίοι επιβραδύνουν τους ρυθμούς εκτέλεσης των έργων και καθυστερούν την ανάπτυξη διαφόρων περιοχών

(ΕλΣυν πρακτικός οδηγός δημοσίων συμβάσεων)

Αντικείμενο των προγραμματικών συμβάσεων

Αντικείμενο των προγραμματικών συμβάσεων μπορεί να είναι:

-η μελέτη και εκτέλεση έργων και
-η εκτέλεση προγραμμάτων ανάπτυξης μίας περιοχής
-η παροχή υπηρεσιών κάθε είδους
-η παροχή προμηθειών κάθε είδους

Προσοχή: Πλέον μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο προγραμματικής σύμβασης η προμήθεια αγαθών (παρ.1α του άρθρου 100 Ν.3852/10, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 74 του Ν.4483/17 και το άρθρο 179 του Ν.4555/18)

Προϋποθέσεις και απαγορεύσεις σύναψης προγραμματικών συμβάσεων Οι προϋποθέσεις που πρέπει να ισχύουν για τη σύναψη προγραμματικής σύμβασης είναι:
-δικαίωμα του φορέα να συμμετέχει (να συμπεριλαμβάνεται στους προβλεπόμενους από το άρθρο 100 του Ν.3852/10 φορείς).
-το αντικείμενο της προγραμματικής να περιλαμβάνεται στους περιορισμούς που έχει μία προγραμματική σύμβαση (δεν μπορεί να αναφέρεται ως αντικείμενο η μεταβίβαση ενός αγαθού, ενός ακινήτου κλπ)
-η σύμβαση αυτή να μην υποκρύπτει απ’ευθείας ανάθεση. Δεν μπορεί να συνάπτεται ΠΣ μεταξύ μερών στην οποία να φαίνεται ανάθεση εργασιών, μελετών ή έργων προς έναν εκ των συμβαλλομένων.
-τα μέρη πρέπει να συμβάλλουν στην επίτευξη του κοινού σκοπού της προγραμματικής σύμβασης και σε καμμία περίπτωση δεν πρέπει ένας συμβαλλόμενος να προσκομίζει χρηματικό κέρδος από τη συμμετοχή του.
-δεν πρέπει να υποκρύπτεται μέσω της προγραμματικής χρηματοδότηση ενός μέρους των συμβαλλομένων από άλλο ή άλλα μέρη.
-αντικείμενο προγραμματικής σύμβασης δεν μπορεί να αποτελέσει κάτι το οποίο αποτελεί αρμοδιότητα-αντικείμενο ενός συμβαλλόμενου, παρά μόνο στη περίπτωση που αποδεικνύεται πως αυτό το μέλος δεν διαθέτει κατά τη συγκεκριμένη περίοδο διάρκειας της ΠΣ τη κατάλληλη στελέχωση και τα μέσα.

Υπάρχουν ορισμένες ειδικές περιπτώσεις, στις οποίες επιτρέπεται η «ανάθεση» ορισμένων δραστηριοτήτων, αλλά αυτές έχουν προσδιοριστεί με ειδικές διατάξεις (βλέπε ειδικές περιπτώσεις)

Οι παραπάνω προϋποθέσεις εμφανίζονται στο περιεχόμενο των προγραμματικών συμβάσεων, το οποίο αναγράφεται συγκεκριμένα στη σχετική σύμβαση που εγκρίνεται από τα όργανα διοίκησης των μερών.

Παραδείγματα μη νόμιμης σύναψης προγραμματικών συμβάσεων:
-αντικείμενο η εκπόνηση επιχειρησιακού προγράμματος από εκπαιδευτικό ίδρυμα.
-παραχώρηση οικοπέδου για την ανέγερση ακινήτου.
-Προγραμματική σύμβαση μεταξύ Δήμου και δημοτικής επιχείρησης για την εκπόνηση μελέτης.
-διάθεση προσωπικού για τη λειτουργία ενός φορέα.

Πόροι των προγραμματικών συμβάσεων

Οι συμβαλλόμενοι φορείς για την εκτέλεση των προγραμματικών συμβάσεων μπορεί να χρηματοδοτούνται από:
-το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων μέσω προγραμμάτων συγχρηματοδοτούμενων από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή/και χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς ή προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται αμιγώς από εθνικούς πόρους,
-τον Τακτικό Προϋπολογισμό ή άλλα εθνικά ή περιφερειακά προγράμματα ή τα ειδικά προγράμματα των άρθρων 69 και 71 του ν. 4509/2017 (Α΄201), καθώς και
-από τους προϋπολογισμούς των συμβαλλόμενων φορέων.
Είναι δυνατή η χρηματοδότηση των συμβαλλομένων και από φορείς του δημόσιου τομέα που δεν μετέχουν στην προγραμματική σύμβαση.(παρ.3, άρθρο 100, Ν.3852/10) και (παρ.3 του άρθρου 225 του Ν.3463/06)