Οι ασφαλτοστρώσεις αποτελούν έναν από τους μεγαλύτερους εφιάλτες των δημοτικών αρχών. Ειδικά σε μια εποχή επέκτασης των δικτύων, Φυσικού Αερίου, οπτικών ινών κλπ αλλά και ανάγκης συντήρησης των παλαιών δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης όπως και θωράκισης των πόλεων και οικισμών από αντιπλημμυρικά έργα, η συντήρηση των δρόμων είναι ένας καθημερινός πονοκέφαλος με ποινικές και αστικές ευθύνες.
Οι δήμοι στην Ελλάδα έχουν την υποχρέωση συντήρησης του οδικού δικτύου εντός των διοικητικών τους ορίων, όπως καθορίζεται από διάφορες νομοθετικές διατάξεις:
- Άρθρο 75 του Νόμου 3463/2006 (Κώδικας Δήμων και Κοινοτήτων): σύμφωνα με την παράγραφο Ι, περίπτωση Γ.15, οι δήμοι είναι αρμόδιοι για τη “μελέτη των έργων συντήρησης και βελτίωσης του οδικού δικτύου αρμοδιότητάς τους”.
- Άρθρο 7 του Νόμου 3481/2006: Ορίζει ότι οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) Α’ βαθμού έχουν την ευθύνη για τη συντήρηση των οδών που βρίσκονται εντός της περιοχής τους, συμπεριλαμβανομένων της καθαριότητας των κοινόχρηστων χώρων και της λήψης μέτρων για την ασφάλεια της κυκλοφορίας.
- Άρθρο 10, παράγραφος 1 του Νόμου 2696/1999 (Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας): προβλέπει ότι οι δήμοι είναι υπεύθυνοι για τη συντήρηση των οδών, τη διασφάλιση της απρόσκοπτης και ασφαλούς κυκλοφορίας, καθώς και για την αποφυγή δημιουργίας κινδύνων ή ζημιών. Επιπλέον, με τον Νόμο 5056/2023, από την 1η Ιανουαρίου 2024, η ευθύνη για την αποκομιδή απορριμμάτων του οδικού δικτύου που ανήκει στις περιφέρειες μεταβιβάζεται στους δήμους, κατά το τμήμα που διέρχεται εντός των ορίων τους. Συνολικά, η νομοθεσία καθορίζει σαφώς την ευθύνη των δήμων για τη συντήρηση και ασφάλεια του οδικού δικτύου εντός των ορίων τους, περιλαμβάνοντας την καθαριότητα, τη σήμανση, τη σηματοδότηση και άλλες σχετικές αρμοδιότητες.
Στο πλαίσιο λοιπόν και λόγω των μεγάλων προϋπολογισμών των σχετικών έργων η αγορά εμπλουτίζεται συνεχώς με νέα Υλικά και Τεχνολογίες στις Ασφαλτοστρώσεις όπως:
Τροποποιημένη Άσφαλτος με Πολυμερή (PMB): Περιέχει πρόσθετα πολυμερή που ενισχύουν την ελαστικότητα και αντοχή του υλικού, μειώνοντας τις ρωγμές και τη φθορά από τη χρήση και τις κλιματολογικές συνθήκες.
Ασφαλτικά Μείγματα με Ανακυκλωμένο Καουτσούκ (Rubberized Asphalt): Ανακυκλωμένο καουτσούκ από ελαστικά αυτοκινήτων βελτιώνει την αντοχή του δρόμου, μειώνει τον θόρυβο και συμβάλλει στην κυκλική οικονομία.
Ζεστά Μείγματα Ασφάλτου (Warm Mix Asphalt – WMA): Χρησιμοποιούνται σε χαμηλότερες θερμοκρασίες από τη θερμή άσφαλτο (Hot Mix Asphalt), μειώνοντας την κατανάλωση ενέργειας και τις εκπομπές ρύπων.
Αυτο-επιδιορθούμενη Άσφαλτος: Περιέχει μικροκάψουλες που απελευθερώνουν επιδιορθωτικά υλικά όταν εμφανίζονται ρωγμές, μειώνοντας την ανάγκη για συντήρηση.
Και βέβαια και Οικολογικές Λύσεις: Ψυχρά Μείγματα Ασφάλτου (Cold Mix Asphalt) που δεν απαιτούν υψηλές θερμοκρασίες κατά την εφαρμογή, μειώνοντας την ενεργειακή κατανάλωση και τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
Ασφαλτικά Γαλακτώματα Νερού που μειώνουν τη χρήση οργανικών διαλυτών και βελτιώνουν την περιβαλλοντική βιωσιμότητα των έργων.
Πολυουρεθανικά-Ασφαλτικά Στεγανωτικά που προσφέρουν μεγαλύτερη αντοχή και μειωμένη ανάγκη συντήρησης, μειώνοντας το συνολικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Εταιρείες Παραγωγής και Εισαγωγής Ασφάλτου στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα, αρκετές εταιρείες δραστηριοποιούνται στην παραγωγή και προμήθεια ασφάλτου:
• EZ Street Greece (Κρύα Άσφαλτος για επισκευές)
• Ecoelastika (Ανακυκλωμένο καουτσούκ για οδοποιία)
• Δρόμων ΑΚΤΕ (Θέρμη, Ελλάδα)
• Οδοασφαλτική Βόλου (Βόλος, Ελλάδα)
• Κιουλάνης Ασφαλτικά (Αιγάλεω, Ελλάδα)
Κόστος και Χρόνος Ολοκλήρωσης Ασφαλτοστρώσεων
Το κόστος ασφαλτόστρωσης εξαρτάται από το είδος του δρόμου, τις προπαρασκευαστικές εργασίες και τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν:
• Επαρχιακοί Δρόμοι: Περίπου 30.000 ευρώ/χλμ για πλάτος 4 μέτρων και πάχος 5 εκ.
• Αστικές Οδοί: Περίπου 9,30 ευρώ/τ.μ. για στρώση πάχους 50 χιλιοστών.
• Αυτοκινητόδρομοι: Από 900.000 έως 1,2 εκατομμύρια ευρώ/χλμ, ενώ σε ειδικές περιπτώσεις στην Ελλάδα έχει φτάσει έως και τα 82 εκατ. ευρώ/χλμ.
Ο χρόνος ολοκλήρωσης ενός έργου ασφαλτόστρωσης εξαρτάται από την πολυπλοκότητα του έργου, τις καιρικές συνθήκες και τον τύπο των υλικών που χρησιμοποιούνται. Σε μικρές οδούς γειτονιών, οι εργασίες μπορούν να διαρκέσουν από μερικές ημέρες έως δύο εβδομάδες, ενώ για μεγάλους αυτοκινητόδρομους απαιτούνται μήνες ή και χρόνια.
Το κόστος ασφαλτόστρωσης σε αστικούς δήμους εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως το πλάτος και το μήκος του δρόμου, το πάχος της ασφαλτικής στρώσης, την κατάσταση του υπάρχοντος οδοστρώματος και τις τοπικές συνθήκες. Σύμφωνα με συζητήσεις επαγγελματιών, το κόστος ασφαλτόστρωσης μπορεί να κυμαίνεται περίπου στα 7,5 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο για ασφαλτική στρώση πάχους 5 εκατοστών.Για παράδειγμα, για έναν δρόμο μήκους 5,8 χιλιομέτρων και πλάτους 4 μέτρων, το συνολικό κόστος ασφαλτόστρωσης μπορεί να υπολογιστεί ως εξής:
Επιφάνεια: .800 μέτρα (μήκος) × 4 μέτρα (πλάτος) = 23.200 τετραγωνικά μέτρα- Συνολικό κόστος: 3.200 τ.μ. × 7,5 ευρώ/τ.μ. = 174.000 ευρώ. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι αυτές οι τιμές είναι ενδεικτικές και μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με τις συγκεκριμένες συνθήκες του έργου και τις τιμές της αγοράς.
Προγράμματα χρηματοδότησης
Όσον αφορά τα προγράμματα χρηματοδότησης, υπάρχουν διαθέσιμες πρωτοβουλίες που στοχεύουν στη βελτίωση των οδικών υποδομών σε δήμους. Για παράδειγμα, το πρόγραμμα «Βελτίωση πρόσβασης σε γεωργική γη και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις» του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής της Ελλάδας 2023-2027 προσφέρει χρηματοδότηση για έργα που αφορούν στη βελτίωση της πρόσβασης σε γεωργική γη ή κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις. Ο συνολικός προϋπολογισμός της παρέμβασης ανέρχεται σε 65.000.000 ευρώ, με δικαιούχους τους δήμους όλης της χώρας. Επιπλέον, προγράμματα όπως το «ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΡΙΤΣΗΣ» έχουν χρηματοδοτήσει έργα αγροτικής οδοποιίας, όπως στην περίπτωση του Δήμου Ζίτσας, ο οποίος εξασφάλισε χρηματοδότηση ύψους 1,3 εκατ. ευρώ για ασφαλτόστρωση αγροτικών δρόμων.
Για την αξιοποίηση αυτών των προγραμμάτων, οι δήμοι μπορούν να υποβάλλουν προτάσεις για έργα που πληρούν τα κριτήρια επιλεξιμότητας, όπως η βελτίωση της πρόσβασης σε γεωργικές και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις. Οι προτάσεις πρέπει να αφορούν έργα σε εκτός σχεδίου περιοχές και να περιλαμβάνουν παρεμβάσεις όπως τσιμεντόστρωση ή ασφαλτόστρωση.
Σύντομα αναμένονται και άλλα προγράμματα καθώς υπάρχει τεράστια πίεση και ανάγκη.
Πηγή myota.gr
