Η παρούσα ανάλυση συντάχθηκε από τον Καραγιλάνη Στυλιανό, τη Δούκα Μαρία και τον Καραγιλάνη Θάνο.
Η αναδιατύπωση των οικονομικών καταστάσεων του 2023 από 340 επιλεγμένους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης δεν είναι απλώς τεχνική διαδικασία για την ενοποίηση. Αποτελεί ταυτόχρονα και εκπαιδευτικό μέσο προσαρμογής στις απαιτήσεις του νέου λογιστικού πλαισίου του ΠΔ 54/2018.
Η διαδικασία αυτή προσφέρει διττή ωφέλεια:
- Τεχνικά, επιτρέπει τη δοκιμαστική ενοποίηση των οικονομικών δεδομένων από διαφορετικούς φορείς με βάση τη νέα ταξινόμιση και κοινές αρχές, ώστε να προκύψει αξιόπιστο και συγκρίσιμο συνολικό αποτέλεσμα.
- Εκπαιδευτικά, λειτουργεί ως ένα ισχυρό εργαλείο εξοικείωσης των υπηρεσιών με τις αρχές της νέας λογιστικής γλώσσας, δίνοντας έμφαση στην πρακτική εξάσκηση μέσα από πραγματικά δεδομένα.
Εκπαιδευτικά Οφέλη: Από τη Θεωρία στην Πράξη
- Κατανόηση και εμπέδωση βασικών αρχών του ΠΔ 54/2018 μέσα από την πρακτική εφαρμογή τους σε πραγματικά οικονομικά δεδομένα.
- Εξοικείωση με νέες έννοιες όπως η επιμέτρηση στοιχείων ενεργητικού και παθητικού, οι ταξινομήσεις, η τεκμηρίωση υποχρεώσεων και η σύνταξη ισολογισμού με βάση τα διεθνή πρότυπα.
- Εκμάθηση της νέας οικονομικής ταξινόμησης, που αποτελεί βασικό εργαλείο για τη δομή του προϋπολογισμού και των οικονομικών καταστάσεων.
- Ανάπτυξη εσωτερικών δεξιοτήτων στο προσωπικό, με εστίαση στις διαδικασίες απογραφής, παρακολούθησης απαιτήσεων και καταγραφής παγίων.
- Προσομοίωση πραγματικών σεναρίων, όπου οι φορείς καλούνται να διαχειριστούν ελλείψεις, σφάλματα ή ασυνέπειες στις πληροφορίες τους.
- Ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ τμημάτων (οικονομικό, τεχνικό, διοικητικό) για τη συγκέντρωση και τεκμηρίωση των απαραίτητων οικονομικών δεδομένων.
Το προσωπικό έρχεται σε επαφή με τη λογιστική μεταρρύθμιση όχι ως θεωρητικό αντικείμενο, αλλά ως εργασία εν εξελίξει. Αυτό βοηθά στη διαμόρφωση κοινής γλώσσας, ενισχύει τη διοικητική κουλτούρα αλλαγής και προάγει τον επαγγελματισμό στη δημόσια λογιστική πρακτική.
Η Τεχνική Λειτουργία της Αναδιατύπωσης
Στο πλαίσιο της πιλοτικής εφαρμογής, οι φορείς:
- εφαρμόζουν για πρώτη φορά την αναγνώριση και επιμέτρηση στοιχείων με βάση τις απαιτήσεις του νέου πλαισίου,
- αποτυπώνουν την περιουσία και τις υποχρεώσεις τους με κοινή μεθοδολογία,
- παράγουν οικονομικές καταστάσεις που θα αξιοποιηθούν για την ενοποιημένη παρουσίαση της οικονομικής θέσης της Γενικής Κυβέρνησης.
Παράδειγμα: Πώς Αξιοποιείται στην Πράξη η Αναδιατύπωση
Ένας φορέας, μέσω της αναδιατύπωσης, εντοπίζει ότι τα στοιχεία για τις υποχρεώσεις του (π.χ. υποχρεώσεις προς τρίτους, δάνεια) εμφανίζονται διάσπαρτα ή ανεπαρκώς τεκμηριωμένα. Με την καθοδήγηση της διαδικασίας, καταγράφει αναλυτικά τις υποχρεώσεις, αναταξινομεί τα αντίστοιχα ποσά και τα αποτυπώνει στους νέους λογαριασμούς. π.χ. υποχρεώσεις που στον παλαιό σχέδιο καταγράφονταν αθροιστικά, τώρα ταξινομούνται κατά κατηγορία. Η ομάδα εργασίας εξετάζει τις εγγραφές και τις απεικονίζει με τους νέους κωδικούς. Το αποτέλεσμα ενισχύει την εγκυρότητα τόσο του δικού του Ισολογισμού όσο και της συνολικής εικόνας της Γενικής Κυβέρνησης.
Όρια και Δυναμική της Αναδιατύπωσης
Η εκπαιδευτική σημασία της αναδιατύπωσης είναι μεγάλη, όμως δεν πρέπει να συγχέεται με θεσμική ή κανονιστική απαίτηση. Το ΠΔ 54/2018 δεν προβλέπει υποχρέωση συγκρισιμότητας με το παλαιό λογιστικό πλαίσιο ούτε απαιτεί αναδιατύπωση προηγούμενων χρήσεων. Συνεπώς, η διαδικασία υλοποιείται αποκλειστικά στο πλαίσιο του πιλοτικού προγράμματος, με στόχο την εκπαιδευτική προετοιμασία και τη δοκιμή της τεχνικής ενοποίησης.
Η πραγματική εφαρμογή ξεκινά με την κατάρτιση Ισολογισμού Έναρξης, βασισμένου μόνο στις αρχές του νέου πλαισίου: ορθή αναγνώριση και επιμέτρηση περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων, ταξινομήσεις και σύγχρονες λογιστικές πολιτικές. Η αναδιατύπωση βοηθά στην κατανόηση των αλλαγών και στον εντοπισμό τυχόν αποκλίσεων, αλλά δεν τις υποκαθιστά.
Επιπλέον, είναι κρίσιμο να σημειωθεί ότι η αναδιατύπωση αφορά αποκλειστικά τους 340 πιλοτικούς φορείς και δεν αποτελεί γενικευμένη υποχρέωση για το σύνολο της Γενικής Κυβέρνησης.
Αποτελεί, με άλλα λόγια, ένα εργαλείο με διττή σημασία: εκπαιδευτικό και διαρθρωτικό. Δεν αναιρεί τη σημασία της ουσιαστικής εφαρμογής, αλλά δημιουργεί τις συνθήκες για μια επιτυχημένη και τεκμηριωμένη μετάβαση στο νέο δημόσιο λογιστικό περιβάλλον.