Ο Νόμος 3463/2006, γνωστός και ως Κώδικας Δήμων και Κοινοτήτων, προσδιορίζει την αρμοδιότητα των δήμων να ιδρύουν Γραφεία Καταναλωτών με σκοπό την ενημέρωση και προστασία των δημοτών τους από αθέμιτες εμπορικές πρακτικές. Τα γραφεία αυτά καλούνται να διαδραματίσουν έναν κρίσιμο ρόλο, ιδιαίτερα κατά την περίοδο των εκπτώσεων, όταν οι καταναλωτές συχνά εκτίθενται σε πρακτικές που μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά τα δικαιώματά τους.
Οι Αρμοδιότητες των Δήμων σύμφωνα με τον Ν. 3463/2006
Ο Νόμος 3463/2006 παρέχει στους δήμους τη δυνατότητα να αναλάβουν ενεργό ρόλο στην προστασία των καταναλωτών μέσω της ίδρυσης Γραφείων Καταναλωτών.
Στόχοι των Γραφείων Καταναλωτών
Τα Γραφεία Καταναλωτών αποσκοπούν:
• Στην ενημέρωση των πολιτών για τα δικαιώματά τους και τις υποχρεώσεις των εμπόρων.
• Στην πρόληψη και αντιμετώπιση αθέμιτων εμπορικών πρακτικών.
• Στην παροχή νομικών συμβουλών για θέματα καταναλωτικής προστασίας.
• Στη διαμεσολάβηση για την επίλυση διαφορών μεταξύ καταναλωτών και επιχειρήσεων.
Aυτές οι δομές μπορούν να συνεργάζονται με τις τοπικές ενώσεις καταναλωτών, τον Συνήγορο του Καταναλωτή και άλλους σχετικούς φορείς.
Η Περίοδος των Εκπτώσεων και οι Κίνδυνοι για τους Καταναλωτές
Η περίοδος των εκπτώσεων αποτελεί ευκαιρία για τους καταναλωτές να επωφεληθούν από μειωμένες τιμές, αλλά συνοδεύεται και από προκλήσεις:
• Ψευδείς εκπτώσεις: Ορισμένοι έμποροι εμφανίζουν αυξημένες αρχικές τιμές για να παρουσιάσουν μεγαλύτερες εκπτώσεις.
• Ελλιπής πληροφόρηση: Οι καταναλωτές συχνά δεν ενημερώνονται επαρκώς για την πολιτική επιστροφών ή τις προϋποθέσεις αγοράς.
• Αναληθή διαφημιστικά μηνύματα: Προωθούνται προϊόντα που δεν βρίσκονται πραγματικά σε απόθεμα ή προσφέρονται σε περιορισμένο αριθμό.
Ο Ρόλος των Δήμων στην Προστασία των Δημοτών
Οι δήμοι, μέσω των Γραφείων Καταναλωτών, μπορούν να συμβάλουν αποφασιστικά στην προστασία των πολιτών κατά την περίοδο των εκπτώσεων.
Ενημέρωση και Ευαισθητοποίηση
Οι δήμοι μπορούν να διοργανώνουν εκστρατείες ενημέρωσης για:
• Τα δικαιώματα των καταναλωτών, όπως το δικαίωμα ενημέρωσης και η προστασία από παραπλανητικές πρακτικές.
• Την αναγνώριση ψευδών εκπτώσεων.
• Τη σημασία της σύγκρισης τιμών πριν από την αγορά.
Συνεργασία με Ενώσεις Καταναλωτών
Η συνεργασία με οργανισμούς όπως η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας (ΕΕΚΕ) μπορεί να ενισχύσει την αποτελεσματικότητα των δράσεων του δήμου. Αυτοί οι φορείς παρέχουν εξειδικευμένη γνώση και υποστηρίζουν την άμεση αντιμετώπιση καταγγελιών.
Παροχή Νομικής Υποστήριξης
Τα Γραφεία Καταναλωτών μπορούν να προσφέρουν δωρεάν νομικές συμβουλές στους δημότες για περιπτώσεις αθέμιτων πρακτικών, καθώς και να διαμεσολαβούν για την επίλυση διαφορών.
Οδηγίες από Ενώσεις Καταναλωτών για την Περίοδο των Εκπτώσεων
Οι ενώσεις καταναλωτών παρέχουν συγκεκριμένες συμβουλές για την περίοδο των εκπτώσεων:
1. Επαλήθευση Εκπτώσεων
• Οι καταναλωτές πρέπει να ελέγχουν την αρχική τιμή του προϊόντος και την τελική τιμή με την έκπτωση.
• Οι έμποροι υποχρεούνται να αναγράφουν ευκρινώς την αρχική και την εκπτωτική τιμή.
2. Δικαιώματα Επιστροφής
• Τα προϊόντα που αγοράζονται σε έκπτωση έχουν τα ίδια δικαιώματα επιστροφής με τα προϊόντα κανονικής τιμής.
• Οι πολιτικές επιστροφών πρέπει να είναι σαφώς αναρτημένες στο κατάστημα.
3. Αποδείξεις και Παραστατικά
• Είναι απαραίτητο να ζητούνται αποδείξεις για κάθε αγορά, καθώς αυτές αποτελούν αποδεικτικό στοιχείο σε περίπτωση καταγγελίας.
4. Αποφυγή Παγίδων
• Οι καταναλωτές πρέπει να είναι προσεκτικοί με τις διαδικτυακές αγορές, ελέγχοντας την αξιοπιστία του ιστότοπου και τις κριτικές άλλων πελατών.
Παραδείγματα Καλών Πρακτικών από Δήμους
Ορισμένοι δήμοι στην Ελλάδα έχουν ήδη εφαρμόσει επιτυχημένες πρακτικές προστασίας καταναλωτών, όπως:
• Οργάνωση σεμιναρίων: Σεμινάρια για την εκπαίδευση πολιτών σχετικά με τα καταναλωτικά δικαιώματα.
• Δημιουργία τηλεφωνικής γραμμής υποστήριξης: Ανοιχτή γραμμή για καταγγελίες και απορίες των πολιτών.
• Συνεργασία με τοπικά ΜΜΕ: Ενημερωτικές εκπομπές για την προστασία των καταναλωτών.
Η αρμοδιότητα των δήμων να ιδρύουν Γραφεία Καταναλωτών αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο για την προστασία των πολιτών, ειδικά κατά την περίοδο των εκπτώσεων. Οι δήμοι μπορούν να ενισχύσουν την αποτελεσματικότητα των γραφείων αυτών μέσω:
• Συνεχούς συνεργασίας με ενώσεις καταναλωτών και φορείς προστασίας.
• Προγραμμάτων εκπαίδευσης για τους δημότες.
• Ενίσχυσης της διαφάνειας και της λογοδοσίας στις τοπικές αγορές.
Η σωστή λειτουργία και ενίσχυση των Γραφείων Καταναλωτών θα προσφέρει πολλαπλά οφέλη στους δημότες, δημιουργώντας παράλληλα ένα κλίμα εμπιστοσύνης στις
Στην Ελλάδα, οι τακτικές περίοδοι εκπτώσεων καθορίζονται ως εξής:
• Χειμερινές εκπτώσεις: Ξεκινούν τη δεύτερη Δευτέρα του Ιανουαρίου και διαρκούν έως το τέλος Φεβρουαρίου. Για το 2025, οι χειμερινές εκπτώσεις θα αρχίσουν στις 13 Ιανουαρίου και θα ολοκληρωθούν στις 28 Φεβρουαρίου.
• Θερινές εκπτώσεις: Ξεκινούν τη δεύτερη Δευτέρα του Ιουλίου και διαρκούν έως το τέλος Αυγούστου. Για το 2025, οι θερινές εκπτώσεις θα ξεκινήσουν στις 14 Ιουλίου και θα διαρκέσουν έως τις 31 Αυγούστου.
Κατά τη διάρκεια αυτών των περιόδων, τα καταστήματα επιτρέπεται να λειτουργούν προαιρετικά τις δύο πρώτες Κυριακές των εκπτώσεων. Για τις χειμερινές εκπτώσεις του 2025, τα καταστήματα θα είναι ανοιχτά τις Κυριακές 19 και 26 Ιανουαρίου, με προτεινόμενο ωράριο λειτουργίας από τις 11:00 έως τις 18:00.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι οι ενδιάμεσες εκπτώσεις, που πραγματοποιούνταν τον Μάιο και τον Νοέμβριο, έχουν καταργηθεί.
Κατά τις εκπτωτικές περιόδους, οι καταναλωτές έχουν την ευκαιρία να επωφεληθούν από σημαντικές μειώσεις τιμών σε διάφορα προϊόντα. Ωστόσο, συνιστάται να είναι προσεκτικοί, ελέγχοντας την αρχική και την εκπτωτική τιμή των προϊόντων, καθώς και την ποιότητα των προσφερόμενων ειδών, για να διασφαλίσουν ότι πραγματοποιούν συμφέρουσες και αξιόπιστες αγορές..
