Παράρτημα Α.1 ΠΔ 54/2018 : Εννοιολογικό πλαίσιο του Λογιστικού Πλαισίου της Γενικής Κυβέρνησης – Χρηματοοικονομική πληροφόρηση

1. Ο σκοπός της χρηματοοικονομικής πληροφόρησης (financial reporting) είναι η παροχή μέσω Χρηματοοικονομικών Αναφορών Γενικού Σκοπού (General Purpose Financial Reports) κάθε χρηματοοικονομικής πληροφορίας που γενικά κρίνεται χρήσιμη για λόγους διαφάνειας, τη λήψη αποφάσεων και τη λογοδοσία ως προς τη διαχείριση των δημοσίων οικονομικών.

2. Οι Χρηματοοικονομικές Αναφορές Γενικού Σκοπού (ΧΑΓΣ), ή και Χρηματοοικονομικές Αναφορές, αποτελούν μια δομημένη απεικόνιση των χρηματοοικονομικών πληροφοριών που παρέχονται στους χρήστες. Ως ΧΑΓΣ, νοούνται οι Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις Γενικού Σκοπού (ΧΚΓΣ) και οι αναφορές που προβλέπονται από το Λογιστικό Πλαίσιο Γενικής Κυβέρνησης (ΛΠΓΚ), λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση προϋπολογισμού/απολογισμού καταρτίζεται σε ταμειακή βάση και ότι η κατάσταση δημοσιονομικής αναφοράς στόχο έχει τη συμφωνία της χρηματοοικονομικής πληροφορίας με αυτή της δημοσιονομικής στατιστικής και επομένως καταρτίζεται σύμφωνα με τη μεθοδολογία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Λογαριασμών (ESA).

Για την αποτελεσματική υποστήριξη της λογοδοσίας και της λήψης αποφάσεων δύναται κατά περίπτωση να απαιτείται και η κατάρτιση επιπλέον χρηματοοικονομικών αναφορών ή/και η παροχή συμπληρωματικής χρηματοοικονομικής ή μη-χρηματοοικονομικής πληροφόρησης.

Χρήστες των Χρηματοοικονομικών Αναφορών Γενικού Σκοπού

3. Οι κύριοι χρήστες των Χρηματοοικονομικών Αναφορών Γενικού Σκοπού είναι οι πάροχοι πόρων (resource providers), οι αποδέκτες υπηρεσιών των οντοτήτων του Δημοσίου Τομέα (service recipients) και τελικά οι πολίτες, ως οι φυσικοί δικαιούχοι των οντοτήτων αυτών. Ως κύριοι χρήστες των ΧΑΓΣ επίσης νοούνται και όσοι εκπροσωπούν τους ανωτέρω, ενεργούν εν ονόματι ή/και για λογαριασμό τους, όπως η νομοθετική και εκτελεστική εξουσία και τα όργανά τους, ανεξαρτήτως ιεραρχικού επιπέδου.

4. Οι ΧΑΓΣ αποτελούν τυποποιημένες αναφορές και καταστάσεις με σκοπό να καλύπτουν, πρωτίστως, τις ανάγκες πληροφόρησης των χρηστών εκείνων που δεν έχουν τη δυνατότητα ή το έννομο δικαίωμα να απαιτήσουν να τους γνωστοποιηθεί χρηματοοικονομική πληροφόρηση, προσαρμοσμένη στις εξειδικευμένες ανάγκες τους. Οι ΧΑΓΣ συνιστούν το ελάχιστο επίπεδο πληροφόρησης που απαιτείται να παρέχεται σε όλους τους χρήστες.

Ποιοτικά χαρακτηριστικά, αρχές εφαρμογής, περιορισμοί πληροφόρησης

Γενικά

5. Τα ποιοτικά χαρακτηριστικά και οι αρχές εφαρμογής αποτελούν τις ιδιότητες εκείνες που καθιστούν την πληροφόρηση που παρέχουν οι ΧΑΓΣ χρήσιμη για τους

χρήστες τους και συνιστούν βάση αξιολόγησης ως προς την επίτευξη του σκοπού των ΧΑΓΣ. Τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του ΛΠΓΚ απευθύνονται τόσο στους συντάκτες των Λογιστικών Προτύπων και Πολιτικών όσο και στους συντάκτες των ΧΑΓΣ, ενώ οι αρχές εφαρμογής του ΛΠΓΚ απευθύνονται κυρίως στους συντάκτες των ΧΑΓΣ. Αμφότερα σκοπό έχουν τη διασφάλιση παροχής ποιοτικής χρηματοοικονομικής πληροφόρησης στους χρήστες των ΧΑΓΣ, έχοντας υπόψη ότι σε συγκεκριμένες περιπτώσεις αυτή μπορεί να υπόκειται σε περιορισμούς πληροφόρησης. Ωστόσο, οι περιορισμοί πληροφόρησης δεν μπορεί να ακυρώνουν ούτε ποιοτικά χαρακτηριστικά ούτε αρχές εφαρμογής.

Ποιοτικά χαρακτηριστικά

6. Ισχύουν τα ακόλουθα ποιοτικά χαρακτηριστικά:

• Σχετικότητα (Relevance)Η χρηματοοικονομική και μη χρηματοοικονομική πληροφορία είναι σχετική όταν είναι ικανή να διαφοροποιήσει την επίτευξη του σκοπού των ΧΑΓΣ. Αυτό συμβαίνει όταν η πληροφορία έχει επιβεβαιωτική ή/και προγνωστική αξία.

• Πιστή απεικόνιση/αξιοπιστία (Faithful representation/ Reliability)Για να είναι αξιόπιστη, η χρηματοοικονομική και μη χρηματοοικονομική πληροφορία πρέπει να απεικονίζει πιστά την ουσία των οικονομικών φαινομένων συναλλαγών, άλλων γεγονότων, δραστηριοτήτων ή συνθηκών τα οποία επιδιώκει να παρουσιάσει. Η πιστή απεικόνιση των ανωτέρω επιτυγχάνεται όταν η παρουσίασή τους είναι πλήρης1, συνετή2, ουδέτερη3, επαληθεύσιμη4 και χωρίς ουσιώδη σφάλματα. Η πληροφορία η οποία απεικονίζει πιστά τις οικονομικές συναλλαγές, ή άλλα φαινόμενα, απεικονίζει την ουσία πάνω από τον τύπο5 των υποκείμενων γεγονότων, δραστηριοτήτων ή περιστάσεων.

• Πληρότητα (Completeness)1-Η πληροφορία η οποία ικανοποιεί τα κριτήρια αναγνώρισης οφείλει να είναι πλήρης εντός των ορίων που θέτει η εκτίμηση της ουσιαστικότητας και του κόστους-οφέλους που επιφέρει.

• Σύνεση (Prudence)2-Σύνεση είναι η ενσωμάτωση ενός τέτοιου βαθμού προσοχής στην άσκηση των κρίσεων που είναι αναγκαίες, για την πραγματοποίηση των εκτιμήσεων που απαιτούνται υπό συνθήκες αβεβαιότητας, ώστε περιουσιακά στοιχεία ή έσοδα να μην υπερεκτιμώνται και υποχρεώσεις ή έξοδα να μην υποεκτιμώνται.

• Ουδετερότητα (Neutrality)3-Η πληροφορία είναι ουδέτερη, εάν δεν είναι μεροληπτική. Οι ΧΑΓΣ δεν είναι ουδέτερες εάν η πληροφόρηση που περιέχουν έχει επιλεγεί ή παρουσιαστεί με τρόπο σχεδιασμένο να επηρεάσει τη λήψη μιας απόφασης ή τη διαμόρφωση κρίσης, ώστε να επιφέρει ένα προκαθορισμένο αποτέλεσμα. Η εφαρμογή του ποιοτικού χαρακτηριστικού της σύνεσης υπό συνθήκες αβεβαιότητας δεν συνιστά μεροληψία και δεν επηρεάζει την ουδετερότητα.

• Επαληθευσιμότητα (Verifiability)4-Η επαληθευσιμότητα είναι η ποιότητα της πληροφορίας που εγγυάται στους χρήστες ότι οι ΧΑΓΣ βασίζονται σε στοιχεία που τις τεκμηριώνουν, με τρόπο ώστε να απεικονίζουν πιστά την ουσία των συναλλαγών, άλλων γεγονότων, δραστηριοτήτων ή συνθηκών που επιδιώκουν να παρουσιάσουν.

• Ουσία πάνω από τον τύπο (Substance over form)5-Η ουσία πάνω από τον τύπο απαιτεί ότι οι συναλλαγές, άλλα γεγονότα, δραστηριότητες ή συνθήκες λογιστικοποιούνται και παρουσιάζονται σύμφωνα με την ουσία τους και την οικονομική τους διάσταση, και όχι απλά με τον νομικό τους τύπο.

• Κατανοητότητα (Understandability)-Κατανοητή είναι η πληροφορία όταν αυτή παρουσιάζεται με έναν τρόπο που διευκολύνει εξειδικευμένους και μη εξειδικευμένους χρήστες να κατανοήσουν το νόημά της. Η κατανοητότητα ενισχύεται όταν η πληροφορία είναι ταξινομημένη, διατυπωμένη, και παρουσιασμένη με ευκρίνεια και περιεκτικότητα.

• Εγκαιρότητα (Timeliness)-Η πληροφορία είναι έγκαιρη όταν είναι διαθέσιμη στους χρήστες των ΧΑΓΣ πριν χάσει την ικανότητά της να είναι χρήσιμη για σκοπούς λογοδοσίας και λήψης αποφάσεων. Όταν η σχετική πληροφορία είναι διαθέσιμη το νωρίτερο δυνατό, μπορεί να αυξηθούν η χρησιμότητά της να συνεισφέρει στις αξιολογήσεις της λογοδοσίας και η ικανότητά της να επηρεάσει αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν.

• Συγκρισιμότητα (Comparability)-Η συγκρισιμότητα είναι η ποιότητα της πληροφορίας που διευκολύνει τους χρήστες να αναγνωρίσουν ομοιότητες και διαφορές μεταξύ δύο συνόλων φαινομένων σε διαφορετικές οντότητες αναφοράς ή σε μία οντότητα αναφοράς σε διαφορετικές χρονικές στιγμές.

Αρχές εφαρμογής

7. Ισχύουν οι ακόλουθες αρχές εφαρμογής:

• Συνέχιση της δραστηριότητας (Going concern)Οι ΧΑΓΣ καταρτίζονται με βάση τη συνέχιση της δραστηριότητας, εκτός εάν υπάρχει πρόθεση ρευστοποίησης της οντότητας ή παύσης της δραστηριότητάς της, ή εάν δεν υπάρχει ρεαλιστική εναλλακτική επιλογή από τη ρευστοποίηση ή την παύση της δραστηριότητας. Τα δικαιώματα και οι δεσμεύσεις που απορρέουν από λειτουργίες δημόσιου χαρακτήρα και ανατίθενται σε οντότητες του δημοσίου τομέα μπορούν να παύσουν να υφίστανται, εν όλω ή εν μέρει, μόνο μέσω νόμου ή απόφασης της κυβέρνησης, ακόμη και όταν οντότητες του δημόσιου τομέα συγχωνεύονται, διασπώνται ή διαλύονται.

• Συνέπεια (Consistency)Οι λογιστικές πολιτικές, η βάση κατάρτισης, καθώς και η παρουσίαση και ταξινόμηση των στοιχείων στις ΧΑΓΣ πρέπει να διατηρούνται αμετάβλητες από περίοδο σε περίοδο, εκτός εάν, μετά από μια σημαντική αλλαγή στη φύση των δραστηριοτήτων της οντότητας ή την αναθεώρηση των ΧΑΓΣ, μια άλλη λογιστική πολιτική, βάση κατάρτισης, παρουσίασης ή ταξινόμησης είναι καταλληλότερη. Στην περίπτωση αυτή, οι προκύπτουσες αλλαγές πρέπει να αιτιολογούνται και να γνωστοποιούνται. Η συνέπεια είναι ένα μέσο επίτευξης συγκρισιμότητας, χρησιμοποιώντας τις ίδιες λογιστικές αρχές ή πολιτικές ή/και βάση κατάρτισης, είτε από περίοδο σε περίοδο εντός μιας οντότητας αναφοράς είτε σε μία μόνο περίοδο μεταξύ περισσότερων της μιας οντοτήτων αναφοράς.

• Συμψηφισμός/Συγκέντρωση (Offsetting/Aggregation)-Τα περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις, τα έσοδα και τα έξοδα δεν συμψηφίζονται εκτός εάν αυτό απαιτείται ή επιτρέπεται από συγκεκριμένη λογιστική πολιτική. Είναι σημαντικό τα περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις, τα έσοδα και τα έξοδα να παρουσιάζονται ξεχωριστά. Κάθε ουσιαστική κατηγορία παρόμοιων στοιχείων παρουσιάζεται χωριστά στις ΧΑΓΣ. Στοιχεία διαφορετικής φύσης ή λειτουργίας παρουσιάζονται χωριστά, εκτός εάν είναι μη ουσιαστικά.

• Ευαισθησία ως προς την παρουσίαση (Presentational sensitivity)-Υπάρχουν περιπτώσεις όπου δικαιολογείται κάποια ευαισθησία όσον αφορά το επίπεδο ανάλυσης στο οποίο παρουσιάζονται οι σχετικές πληροφορίες στις ΧΑΓΣ, όπως για παράδειγμα χωριστές παρουσιάσεις ή γνωστοποιήσεις σχετικά με εξατομικευμένα στοιχεία στρατιωτικής φύσης, εγγυήσεων ή νομικών υποθέσεων. Ωστόσο η ευαισθησία ως προς την παρουσίαση και τη γνωστοποίηση δεν επιτρέπεται να επιδρά στις απαιτήσεις αναγνώρισης και επιμέτρησης που σχετίζονται με τα εν λόγω στοιχεία.

• Περίοδος αναφοράς (Reporting period)-Οι ΧΑΓΣ καταρτίζονται και παρουσιάζονται τουλάχιστον ετησίως. Όταν η ημερομηνία αναφοράς μιας οντότητας αλλάξει ή οι ΧΑΓΣ παρουσιάζονται για περίοδο μεγαλύτερη ή μικρότερη από ένα έτος, η οντότητα αναφοράς γνωστοποιεί, εκτός από την περίοδο που οι ΧΑΓΣ καλύπτουν, τον λόγο για τον οποίο χρησιμοποιεί μεγαλύτερη ή μικρότερη περίοδο αναφοράς και τον επακόλουθο περιορισμό στη συγκρισιμότητα.

• Συμμόρφωση (Compliance)-Η οντότητα αναφοράς της οποίας οι ΧΑΓΣ, ή η επιπρόσθετη χρηματοοικονομική πληροφόρηση, είναι σύμφωνες με το ΛΠΓΚ κάνει μια ρητή και ανεπιφύλακτη δήλωση αυτής της συμμόρφωσης. Για τις ΧΚΓΣ, και όποιες άλλες ΧΑΓΣ ή επιπρόσθετη χρηματοοικονομική πληροφόρηση παρουσιάζονται μαζί με τις ΧΚΓΣ, η δήλωση αυτή περιλαμβάνεται στις σημειώσεις. Οι ΧΑΓΣ δεν πρέπει να περιγράφονται ως συμμορφούμενες με το ΛΠΓΚ, εκτός εάν είναι σύμφωνες με όλες τις απαιτήσεις του ΛΠΓΚ.

Περιορισμοί πληροφόρησης

8. Τα παρακάτω ενδέχεται να περιορίζουν την πληροφορία που περιλαμβάνεται στις χρηματοοικονομικές αναφορές γενικού σκοπού:

• Ουσιαστικότητα (Materiality)-Η πληροφορία είναι ουσιαστική αν η παράλειψή της ή η εσφαλμένη παρουσίασή της στις ΧΑΓΣ που έχουν καταρτιστεί για τη συγκεκριμένη περίοδο αναφοράς θα μπορούσε να επηρεάσει τη λογοδοσία της οντότητας, ή τις αποφάσεις που λαμβάνονται από τους χρήστες των ΧΑΓΣ. Η ουσιαστικότητα εξαρτάται τόσο από τη φύση όσο και από το ποσό του συγκεκριμένου στοιχείου.

• Κόστος/όφελος (Cost-benefit)-Η χρηματοοικονομική πληροφόρηση συνεπάγεται κόστη. Τα οφέλη της χρηματοοικονομικής πληροφόρησης πρέπει να δικαιολογούν αυτά τα κόστη. Η αξιολόγηση ως προς το εάν τα οφέλη της παροχής πληροφόρησης δικαιολογούν τα σχετικά κόστη είναι συχνά θέμα κρίσης, επειδή πολλές φορές δεν είναι εφικτό να αναγνωρισθούν και/ή να ποσοτικοποιηθούν όλα τα κόστη και όλα τα οφέλη της πληροφορίας που περιλαμβάνεται στις ΧΑΓΣ.

• Ισορροπία μεταξύ επιμέρους ποιοτικών χαρακτηριστικών και αρχών εφαρμογής (Balance between the individual qualitative characteristics and application principles)-Τα ποιοτικά χαρακτηριστικά συλλειτουργούν για να συνεισφέρουν στη συνολική χρησιμότητα της πληροφόρησης. Σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να είναι απαραίτητη η εξισορρόπηση ή ο συμβιβασμός μεταξύ επιμέρους ποιοτικών χαρακτηριστικών και αρχών εφαρμογής, προκειμένου να επιτευχθούν οι σκοποί της χρηματοοικονομικής πληροφόρησης.

Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις Γενικού Σκοπού

Σκοπός των Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων Γενικού Σκοπού

9. Ο σκοπός των Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων Γενικού Σκοπού (General Purpose Financial Statements), ή και Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις, είναι η, για λόγους διαφάνειας, λογοδοσίας και λήψης αποφάσεων, αληθής και εύλογη απεικόνιση της χρηματοοικονομικής θέσης, της χρηματοοικονομικής επίδοσης και των ταμειακών ροών των οντοτήτων αναφοράς που εφαρμόζουν λογιστική δεδουλευμένης βάσης σύμφωνα με το ΛΠΓΚ. Οι ΧΚΓΣ πρέπει να παρέχουν μια δομημένη παρουσίαση της χρηματοοικονομικής θέσης, χρηματοοικονομικής επίδοσης και των ταμειακών ροών της οντότητας, ώστε η πληροφόρηση να είναι χρήσιμη για τη λήψη αποφάσεων και τη λογοδοσία της οντότητας, ως προς τη διαχείριση των πόρων που της έχουν εμπιστευθεί.

Οντότητα αναφοράς δημοσίου τομέα

10. Κάθε οντότητα που οφείλει να λογοδοτεί για την άντληση πόρων με σκοπό την παροχή αγαθών, υπηρεσιών ή προγραμμάτων δημοσίου συμφέροντος και για τη χρήση που κάνει των πόρων αυτών θεωρείται, για τους σκοπούς του ΛΠΓΚ, οντότητα του δημόσιου τομέα.

11. Κάθε οντότητα του δημόσιου τομέα ή ομάδα οντοτήτων που πληροί ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα κριτήρια:

• ικανότητα λήψης οικονομικών αποφάσεων και ανάληψη οικονομικών δραστηριοτήτων για τις οποίες είναι υπεύθυνη και λογοδοτεί σύμφωνα με τον νόμο ή είναι υπεύθυνη έναντι των αποδεκτών των υπηρεσιών ή των παρόχων πόρων,

• δικαίωμα να κατέχει και να διαχειρίζεται περιουσιακά στοιχεία αυτοτελώς,

• ικανότητα να αναλαμβάνει υποχρεώσεις ή άλλες δεσμεύσεις για λογαριασμό της,

θεωρείται ότι εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής των οντοτήτων αναφοράς του δημόσιου τομέα και οφείλει να παρουσιάζει ΧΚΓΣ βάσει του ΛΠΓΚ, εκτός εάν με την έναρξη ισχύος του ΛΠΓΚ υποχρεούταν ήδη να παρουσιάζει ΧΚΓΣ βάσει εθνικών ή διεθνών γενικά αποδεκτών λογιστικών προτύπων του ιδιωτικού τομέα, ή εάν διάταξη του ΛΠΓΚ την εξαιρεί από την εφαρμογή του.

12. Τα κριτήρια και οι απαιτήσεις για την ενοποίηση χρηματοοικονομικών στοιχείων μιας οντότητας σε μια ομάδα οντοτήτων αναφοράς παρέχονται στο επίπεδο των λογιστικών πολιτικών.

Λογιστική δεδουλευμένης βάσης (accrual basis of accounting)

13. Σύμφωνα με τη λογιστική δεδουλευμένης βάσης, οι συναλλαγές και τα άλλα σχετικά φαινόμενα, δραστηριότητες, συνθήκες ή γεγονότα, αναγνωρίζονται στις ΧΚΓΣ όταν πραγματοποιούνται και όχι όταν διακανονίζονται ταμειακά. Συνεπώς οι συναλλαγές και τα άλλα σχετικά φαινόμενα πρέπει να αναγνωρίζονται, επιμετρώνται και παρουσιάζονται στις ΧΚΓΣ της περιόδου αναφοράς κατά τη διάρκεια της οποίας λαμβάνουν χώρα.

Αληθής και εύλογη απεικόνιση (true and fair view)

14. Η αληθής και εύλογη απεικόνιση επιβάλλει οι ΧΓΚΣ να είναι συνεπείς με τα ποιοτικά χαρακτηριστικά, τις αρχές εφαρμογής και τις ειδικότερες απαιτήσεις του ΛΠΓΚ, λαμβάνοντας υπόψη τους περιορισμούς της πληροφόρησης που τίθενται από αυτό. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όπου οι συντάκτες των ΧΚΓΣ κρίνουν ότι αυτό είναι απαραίτητο, δύνανται να παρεκκλίνουν από συγκεκριμένη απαίτηση λογιστικού προτύπου ή λογιστικής πολιτικής, προκειμένου να επιτευχθεί ο σκοπός της αληθούς και εύλογης απεικόνισης της χρηματοοικονομικής θέσης, της χρηματοοικονομικής επίδοσης και των ταμειακών ροών της οντότητας αναφοράς.

Επιμέρους ΧΚΓΣ

15. Οι οντότητες που εφαρμόζουν το ΛΠΓΚ πρέπει να καταρτίζουν και να παρουσιάζουν ΧΚΓΣ τουλάχιστον μια φορά ετησίως. Ένα πλήρες σύνολο χρηματοοικονομικών καταστάσεων γενικού σκοπού πρέπει να περιλαμβάνει:

• την κατάσταση χρηματοοικονομικής θέσης, η οποία συνίσταται στην παρουσίαση των περιουσιακών στοιχείων, των υποχρεώσεων, συμπεριλαμβανομένων άλλων πόρων και άλλων δεσμεύσεων που οφείλουν να αναγνωρίζονται, τις συνεισφορές ιδιοκτητών και τις διανομές προς τους ιδιοκτήτες της οντότητας αναφοράς. Το προκύπτον εξισωτικό στοιχείο είναι η καθαρή περιουσία/ θέση της οντότητας.

• την κατάσταση χρηματοοικονομικής επίδοσης, η οποία συνίσταται στην παρουσίαση των εσόδων και των εξόδων της οντότητας για την περίοδο αναφοράς. Το προκύπτον εξισωτικό στοιχείο παρέχει το πλεόνασμα ή έλλειμμα της περιόδου αναφοράς.

• την κατάσταση μεταβολών στην καθαρή περιουσία/ θέση, η οποία συνίσταται στην παρουσίαση των αυξήσεων ή των μειώσεων στην καθαρή περιουσία/θέση της οντότητας κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς.

• την κατάσταση ταμειακών ροών, η οποία συνίσταται στην παρουσίαση των πηγών των ταμειακών εισροών και των στοιχείων στα οποία τα ταμειακά διαθέσιμα δαπανήθηκαν κατά τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς, και το ταμειακό υπόλοιπο κατά την ημερομηνία αναφοράς των χρηματοοικονομικών καταστάσεων.

• τις σημειώσεις, οι οποίες παρουσιάζουν πληροφόρηση, επιπρόσθετα αυτής που παρουσιάζεται στην κατάσταση χρηματοοικονομικής θέσης, την κατάσταση χρηματοοικονομικής επίδοσης, την κατάσταση μεταβολών στην καθαρή περιουσία/θέση και την κατάσταση ταμειακών ροών.

Στοιχεία των ΧΚΓΣ

16. Τα στοιχεία των ΧΚΓΣ είναι:

• Περιουσιακά στοιχεία

• Υποχρεώσεις

• Έξοδα

• Έσοδα

• Συνεισφορές ιδιοκτητών

• Διανομές στους ιδιοκτήτες

Περιουσιακά στοιχεία

17. Περιουσιακό στοιχείο είναι ένας πόρος ελεγχόμενος επί του παρόντος από την οντότητα ως αποτέλεσμα παρελθόντων γεγονότων ή συναλλαγών. Ο πόρος αυτός είναι ένα συγκεκριμένο στοιχείο με δυνατότητα παροχής υπηρεσιών ή δυνατότητα δημιουργίας οικονομικών οφελών. Δυνατότητα παροχής υπηρεσιών είναι η ικανότητα να παρέχει υπηρεσίες που συμβάλλουν στην επίτευξη των σκοπών της οντότητας. Οικονομικά οφέλη είναι ταμειακές εισροές ή μείωση των ταμειακών εκροών.

Υποχρεώσεις

18. Υποχρέωση είναι μια παρούσα δέσμευση της οντότητας που προκύπτει από παρελθόντα γεγονότα ή συναλλαγές, ο διακανονισμός της οποίας αναμένεται να καταλήξει σε εκροή πόρων από την οντότητα. Η παρούσα δέσμευση μπορεί να είναι νομικά δεσμευτική, και κατά συνέπεια ο τρίτος προς τον οποίο υφίσταται η δέσμευση να μπορεί να προβεί σε νομικές (ή ισοδύναμες) ενέργειες, ή να μην είναι νομικά δεσμευτική. Σε κάθε περίπτωση, όμως, η οντότητα έχει μικρή ή καμία ρεαλιστική πιθανότητα να την αποφύγει.

Έξοδα

19. Έξοδο είναι μια μείωση στην καθαρή χρηματοοικονομική θέση της οντότητας, εκτός από τη μείωση που προκύπτει από διανομές προς τους ιδιοκτήτες.

Έσοδα

20. Έσοδο είναι μια αύξηση στην καθαρή χρηματοοικονομική θέση, εκτός από την αύξηση που προκύπτει από τις συνεισφορές των ιδιοκτητών.

Συνεισφορές ιδιοκτητών

21. Οι συνεισφορές ιδιοκτητών είναι εισροές πόρων στην οντότητα, που συνεισφέρονται από εξωτερικά μέρη με την ιδιότητά τους ως ιδιοκτήτες, οι οποίες καθορίζουν ή επαυξάνουν τη θέση τους στην καθαρή περιουσία της οντότητας.

Διανομές στους ιδιοκτήτες

22. Οι διανομές στους ιδιοκτήτες είναι εκροές πόρων από την οντότητα, που διανέμονται σε εξωτερικά μέρη με την ιδιότητα τους ως ιδιοκτήτες, είτε ως απόδοση είτε ως μείωση της συνεισφοράς τους στην καθαρή περιουσία της οντότητας.

Αναγνώριση, επιμέτρηση και παύση αναγνώρισης των στοιχείων

Αναγνώριση και επιμέτρηση

23. Αναγνώριση είναι η διαδικασία ενσωμάτωσης και συμπερίληψης ενός συγκεκριμένου στοιχείου στην κατάλληλη χρηματοοικονομική κατάσταση. Επιμέτρηση είναι η διαδικασία προσδιορισμού της αξίας στην οποία αναγνωρίζονται τα ανωτέρω στοιχεία, τόσο κατά την αρχική αναγνώριση όσο και μεταγενέστερα.

Κριτήρια αναγνώρισης

24. Τα κριτήρια αναγνώρισης είναι:

• ένα συγκεκριμένο στοιχείο να ικανοποιεί τον ανάλογο ορισμό, και

• να μπορεί να επιμετρηθεί με έναν τρόπο που πληροί τα ποιοτικά χαρακτηριστικά και τις αρχές εφαρμογής, λαμβάνοντας υπόψη τους περιορισμούς της πληροφόρησης.

25. Τα συγκεκριμένα στοιχεία που δεν πληρούν τα κριτήρια αναγνώρισης δεν μπορούν να αναγνωριστούν. Ωστόσο, η πληροφορία για συγκεκριμένα τέτοια στοιχεία μπορεί να γνωστοποιείται στις σημειώσεις. Η γνωστοποίηση είναι απαραίτητη όταν η γνώση του συγκεκριμένου στοιχείου θεωρείται ότι είναι σχετική με την αξιολόγηση της χρηματοοικονομικής θέσης και επίδοσης της οντότητας και επομένως πληροί τους σκοπούς της χρηματοοικονομικής πληροφόρησης.

26. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις ένα συγκεκριμένο πρότυπο ή μια συγκεκριμένη λογιστική πολιτική μπορούν επίσης να ορίζουν ότι, για να επιτευχθεί η αληθής και εύλογη απεικόνιση, ένας πόρος ή μια δέσμευση (όπως οι αναβαλλόμενες εισροές ή εκροές) που, αν και δεν ικανοποιούν τα κριτήρια αναγνώρισης, μπορεί, παρόλα αυτά, να χρειάζεται να αναγνωριστούν στις ΧΚΓΣ. Αυτό ισχύει για ροές από συναλλαγές μη-ανταλλαγής που αφορούν σε συγκεκριμένη μελλοντική περίοδο.

27. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να διαχωρίζονται οι ροές (εισροές και εκροές) από συναλλαγές μη-ανταλλαγής που αφορούν την τρέχουσα περίοδο αναφοράς από αυτές που αφορούν συγκεκριμένες μελλοντικές περιόδους αναφοράς. Μια αναβαλλόμενη εισροή (deferred inflow)είναι μια εισροή δυνατότητας παροχής υπηρεσίας ή οικονομικών οφελών από συναλλαγή μη-ανταλλαγής που λαμβάνει χώρα και αναγνωρίζεται στην τρέχουσα περίοδο αναφοράς, η οποία όμως δεν δικαιολογεί την αναγνώριση εσόδου στην τρέχουσα περίοδο, καθόσον αυτό θα καταστεί δεδουλευμένο σε μελλοντική ή μελλοντικές, αλλά συγκεκριμένες περιόδους αναφοράς, οπότε και η αναβαλλόμενη εισροή θα αναγνωριστεί ως έσοδο, αλλά ούτε ικανοποιεί τους όρους αναγνώρισης υποχρέωσης στην τρέχουσα περίοδο αναφοράς λόγω της φύσης της συναλλαγής. Μια αναβαλλόμενη εκροή (deferred outflow) είναι μια εκροή δυνατότητας παροχής υπηρεσίας ή οικονομικών οφελών που προέρχεται από συναλλαγή μη-ανταλλαγής που λαμβάνει χώρα και αναγνωρίζεται στην τρέχουσα περίοδο αναφοράς, η οποία όμως δεν δικαιολογεί την αναγνώριση εξόδου στην τρέχουσα περίοδο, καθόσον αυτό θα καταστεί δεδουλευμένο σε μελλοντική ή μελλοντικές, αλλά συγκεκριμένες περιόδους αναφοράς, οπότε η αναβαλλόμενη εκροή θα αναγνωριστεί ως έξοδο, αλλά ούτε ικανοποιεί τους όρους αναγνώρισης περιουσιακού στοιχείου στην τρέχουσα περίοδο αναφοράς λόγω της φύσης της συναλλαγής.

Παύση αναγνώρισης

28. Παύση αναγνώρισης είναι η διαδικασία της εκτίμησης ως προς το εάν έχουν επέλθει αλλαγές από την προηγούμενη ημερομηνία αναφοράς που θα δικαιολογούσαν την αφαίρεση από τις χρηματοοικονομικές καταστάσεις ενός συγκεκριμένου στοιχείου που είχε προηγουμένως αναγνωριστεί και την αφαίρεση του στοιχείου αυτού σε περίπτωση που έχουν λάβει χώρα τέτοιες αλλαγές. Κατά την αξιολόγηση της αβεβαιότητας σχετικά με την ύπαρξη ενός συγκεκριμένου στοιχείου, χρησιμοποιούνται τα ίδια κριτήρια τόσο για την παύση αναγνώρισης όσο και για την αρχική αναγνώριση.

Βάσεις επιμέτρησης

29. Η επιλογή της βάσης επιμέτρησης χρειάζεται να αντικατοπτρίζει τους σκοπούς της χρηματοοικονομικής πληροφόρησης και των ΧΚΓΣ ειδικότερα, καθώς επίσης να συμμορφώνεται με τα ποιοτικά χαρακτηριστικά, τις αρχές εφαρμογής και τους περιορισμούς της πληροφόρησης. Προκειμένου να επιτευχθούν οι σκοποί της χρηματοοικονομικής πληροφόρησης και των ΧΚΓΣ ειδικότερα, οι βάσεις επιμέτρησης για περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις πρέπει να παρέχονται στο επίπεδο των λογιστικών προτύπων και πολιτικών. Διακρίνονται δύο έννοιες επιμέτρησης: το ιστορικό κόστος και η τρέχουσα αξία.

Έννοιες επιμέτρησης για περιουσιακά στοιχεία

30. Το ιστορικό κόστος για ένα περιουσιακό στοιχείο είναι το αντάλλαγμα, που δόθηκε για την απόκτηση ή την ανάπτυξή του, το οποίο είναι τα ταμειακά διαθέσιμα ή τα ισοδύναμα ταμειακών διαθεσίμων ή η αξία άλλου ανταλλάγματος που δόθηκε κατά την στιγμή της απόκτησης ή της ανάπτυξής του. Σύμφωνα με το μοντέλο του ιστορικού κόστους, κατά την ημερομηνία αναφοράς, το ποσό ενός περιουσιακού στοιχείου μπορεί να μειωθεί αναγνωρίζοντας αποσβέσεις και απομειώσεις.

31. Οι επιμετρήσεις της τρέχουσας αξίας για περιουσιακά στοιχεία αντικατοπτρίζουν το οικονομικό περιβάλλον που επικρατεί κατά την ημερομηνία αναφοράς.

Έννοιες επιμέτρησης για υποχρεώσεις

32. Το ιστορικό κόστος για μια υποχρέωση είναι το αντάλλαγμα που λήφθηκε για την ανάληψη υποχρέωσης, το οποίο είναι τα ταμειακά διαθέσιμα ή τα ισοδύναμα ταμειακών διαθεσίμων ή η αξία άλλου ανταλλάγματος που λήφθηκε κατά τη στιγμή της δημιουργίας της υποχρέωσης.

33. Οι επιμετρήσεις της τρέχουσας αξίας για υποχρεώσεις αντικατοπτρίζουν το οικονομικό περιβάλλον που επικρατεί κατά την ημερομηνία αναφοράς.

Χρήση εκτιμήσεων για σκοπούς επιμέτρησης

34. Η χρήση εκτιμήσεων για σκοπούς επιμέτρησης αποτελεί ουσιώδες μέρος της λογιστικής δεδουλευμένης βάσης. Στις περιπτώσεις που η αβεβαιότητα της εκτίμησης είναι τόσο μεγάλη ώστε να τίθεται υπό αμφισβήτηση η δυνατότητα της επιμέτρησης ενός στοιχείου να επιτύχει τα ποιοτικά χαρακτηριστικά και τις αρχές εφαρμογής, λαμβάνοντας υπόψη τους περιορισμούς πληροφόρησης, το συγκεκριμένο αυτό στοιχείο δεν αναγνωρίζεται.